کپک نوعی قارچ است که در رشته‌های بسیار کوچکی در محیط اطراف ما رشد می‌کنند. کپک‌ها، همان هاگ‌های شناور در هوای داخل و بیرون هستند که وقتی محیط مرطوبی می‌یابند، شروع به رشد و تکثیر می‌کنند. این هاگ‌ها در محیط خانه یا کار شما مقدار زیادی گرده تولید کرده که ممکن است برای شما یا اعضای خانواده‌تان مشکلات سلامتی به وجود آورند. کپک‌ها به قدری کوچک هستند که می‌توان بیش از دویست‌هزار تا از آنها را بر روی نوک یک سوزن جای داد. در هر یک دقیقه نفس کشیدن در هوای آلوده، ریه شما می‌تواند بیش از هفتصدهزار کپک را به درون خود وارد کند.کپک ها همه جا هستند: داخل منزل و حتی در مواد غذایی مصرفی مان. اما گاهی این کپک ها جلوی چشم نیستند و به راحتی آنها را نمی بینیم.
در نتیجه ممکن است بدون اینکه خبر داشته باشیم برای مدت زمان طولانی در معرض میزان بالایی کپک قرار بگیریم و یا نسبت به آنها حساسیت پیدا کنیم. قرار داشتن در معرض کپک می تواند مشکلات و عوارضی را به دنبال داشته باشد:
عوارض قرار داشتن در معرض کپک:
مشکلات سینوسی مزمن
اگر مدام بینی تان کیپ می شود و یا به طور دائمی از احتقان رنج می برید، بخصوص اگر علائم دیگر سرماخوردگی را ندارید ممکن است سرما نخورده باشید، یعنی این علائم همیشه نشان دهنده سرماخوردگی نیستند.
نتایج پژوهشی که در EveryDay Health به چاپ رسیده است نشان می دهد که 90 درصد اختلالات و مشکلات مزمن بینی می تواند نشان دهنده ی وجود کپک در منزل یا محل کار باشد، یعنی افرادی که به طور زیاد و همیشگی در معرض کپک باشند، بیشتر دچار گرفتگی بینی و احتقان می شوند.
البته این منبع خبری اعلام کرده است که به سختی می توان تفاوت بین آبریزش و گرفتگی بینی ناشی از محیط نمناک و آلوده به کپک را از مشکلات ناشی از بیماری های عفونی تشخیص داد. در این راستا لازم است که پزشک معالج، آزمایش های لازم را برای تشخیص سینوزیت قارچی انجام می دهد.
خون دماغ شدن
خونریزی بینی می تواند بر اساس عوامل متعددی مانند وارد آمدن ضربه یا خشکی داخل بینی بروز کند. اما وجود کپک در منزل یا محیط کار نیز می تواند عاملی برای بروز خونریزی بینی شود. اگر خون دماغ می شوید دقت کنید آیا این خونریزی با خونریزی معمولی مغایرت دارد و یا اینکه محیط اطراف تان به تازگی تغییر کرده است؟
بهتر است از شوینده هایی بر پایه ی آب ژاول استفاده کرده و هوای منزل را عوض کنید تا خطراتی مانند خون دماغ شدن کاهش پیدا کند. در واقع لازم است که اقدامات لازم را برای از بین بردن کپک ها به کار بگیرید.
پنومونی ناشی از افزایش حساسیت
به گفته ی محققان مرکز Cleveland Clinic قرار گرفتن در معرض کپک های سمی می تواند در موارد نادری باعث بروز پنومونیت ناشی از افزایش حساسیت یا آلوئولیت آلرژیک برونزا شود. این بیماری یک نوع التهاب ریه است که راه های هوایی و دیواره های آلوئولی را درگیر می کند. به عقیده ی متخصصان این مشکل التهابی ریه در نتیجه تنفس آلودگی بروز می کند.
نتایج بررسی هایی که بین سال های 1988 تا 1990 در نیومکزیکو انجام شده است نشان می دهد همه ساله از بین صدهزار نفر، حدود سه دهم مورد ابتلا به این مشکل دیده می شود که معادل یک نفر در هر سیصدهزار نفر است.
تشدید حملات آسم
مایوکلینیک گزارش می دهد افرادی که از بیماری آسم رنج می برند، اگر در معرض کپک قرار بگیرند، بیشتر دچار حمله می شوند. در واقع افرادی که دچار آسم یا حساسیت نسبت به کپک ها هستند، باید بیشتر دقت کنند، چون واکنش ها جدی و در مواردی مشکل ساز است.
البته حتی اگر از آسم نیز رنج نمی برید باید بدانید که قارچ ها باعث بروز مشکلات تنفسی مانند خس خس سینه می شوند. اگر احساس تنگی نفس و یا دیگر مشکلات تنفسی (بدون دلیل مشخصی) را دارید، بهتر است با پزشک مشورت کرده و مراقب محیط اطراف خود باشید.
مشکلات پوستی
به گزارش WebMD یک کپک خاص به نام Sporothrix schenckii (هم خانواده ی کپک نان) می تواند باعث بروز عفونت های پوستی به نام اسپروتریکوز شود. این بیماری قارچی به دلیل ورود هاگ های کپک به بدن از طریق زخم یا جراحت بروز می کند.
در موارد نادری گربه ها نیز عامل انتقال این قارچ هستند و هاگ ها می توانند از طریق تنفس وارد بدن شوند. از علائم ابتدایی این بیماری قارچی در انسان می توان به بروز ضایعات ندولر سفت پوستی اشاره کرد که ممکن است با گذشت زمان به زخم های باز تبدیل شوند.
اختلالات عصبی
گاهی مسمومیت با کپک، مغز بیمار را آلوده می کند. این نوع سمیت عصبی به داروها جواب نمی دهد و بیمار عملکردهای محرک و شهودی خود را از دست می دهد.
این موارد خاص با ایجاد تغییرات غذایی و محصولات دیگر از بین می رود. در واقع بیماران توانسته اند بعد از تشخیص و رفع حساسیت به کپک ها، معالجه شوند.
راهکارهایی برای از بین بردن کپک
- جاهای مرطوب را تا حد امکان تمیز نگه دارید.
- گاهی با باز نگهداشتن درب و پنجره ها بگذارید هوای درون اتاق عوض شود.
- برای در امان نگهداشتن اتاق از کپک از تصفیه کننده هوا استفاده کنید.
- استفاده از تجهیزات تهویه هوا و استفاده از فیلتر های مخصوص (یعنی فیلترهای هپا Hepa). این گونه فیلترها می توانند اسپور قارچ ها و کپک ها را از هوای تنفسی حذف کنند.
- از تمیز کننده ضد قارچی استفاده کنید . باید بدانید که قارچ ها فقط روی سقف یا دیوار دیده نمی شوند و ممکن است در مکان های تاریک و بسته هم بوجود آیند.
- برای کاهش رطوبت اتاق از دستگاه خشک کننده استفاده کنید.
